ABC WSPÓŁUZALEŻNIENIA

Życie w długotrwałym stresie spowodowanym piciem bliskiej osoby i nad-odpowiedzialnością za rodzinę, nieskuteczność własnych działań nakierowanych na rozwiązanie problemu picia, brak wsparcia społecznego, może rodzić poważne konsekwencje psychologiczne: zaburzenia nerwicowe, zaburzenia emocjonalne ( chaos emocjonalny, huśtawka nastrojów, stany lękowe i depresyjne, napięcie) zagubienie, brak poczucia sensu i celu, nierealistyczne oczekiwania, pustkę duchową . Następuje wyraźne odczuwane obniżenie jakości życia. Niektórzy mogą sobie radzić z tymi trudnościami nadużywając substancji psychoaktywnych, zwłaszcza leków nasennych i uspakajających.

Osoby żyjące w rodzinach z problemem alkoholowym, wierzą ,że jeśli uzależniona osoba przestanie pić, to życie w rodzinie wróci do normy. Sytuacja, kiedy osoba uzależniona staje się niepijącym alkoholikiem, (n p: po leczeniu odwykowym) okazuje się dla bliskich trudnym doświadczeniem. Kiedy abstynencja osoby uzależnionej staje się normalnością , zaczynają się odsłaniać traumatyczne problemy z przeszłości. Poza kłopotami finansowymi, zdrowotnymi, wychowawczymi, dochodzą trudności wynikające z faktu ,że przez wiele lat czynnego picia w rodzinie zaszły trwałe zmiany. Zmieniły się role, postawy, oczekiwania i normy. Członkowie rodziny oddalili się od siebie. Sam fakt, że alkoholik przestał pić może już nie wystarczyć do czerpania radości ze wspólnego bycia i życia. Nierzadko w tej fazie dochodzi do kryzysu w związku lub rozwodów.

• Aby mówić o współuzależnieniu muszą pojawić się dwa czynniki: wspólne toksyczne środowisko  i wspólne źródło uzależnienia.

• Żony alkoholików zazwyczaj są nerwicowe.

• Rodzina dysfunkcyjna wcale nie musi być zła, ale też nie spełnia funkcji wychowawczych i  rodzicielskich.

• Współuzależnienie najczęściej  dotyka  kobiet. Budowanie związku z uzależnionym jest potwornie trudne. To tak jakby zrobić z tlenu i wodoru- wodę.

• Kobiety są bardziej świadome problemu z piciem. Szybciej włączają im się hamulce.

• Zarówno mężczyzna , jak i kobieta wchodząc w związek, mają zaniżoną samocenę i poczucie własnej wartości. Mechanizm współuzależnienia wygląda następująco: Mąż sięga po alkohol na jednej z imprez, na którą byli zaproszeni z żoną. Powodem sięgnięcia po trunek jest fakt, że żona wspomnianego Pana mile rozmawiała , bądź tańczyła z innym Panem. Mąż obarcza całą odpowiedzialnością za ten wypadek swoją żonę. Twierdzi ,że jest to ewidentnie jej wina. A z kolei żona – ratownik, staje się powoli odpowiedzialna za konflikty. W takim nadmierna odpowiedzialność i poczucie kontroli wobec męża z roku na rok narastają.. Zaczyna się rozwijać kontrola nad pijącym mężem. Żona przeciąża się nad NAD- odpowiedzialnością, frustruje , powoli zatraca siebie.

• Kiedy alkoholik trzeźwieje – ma „okres moralniaka”, żyje w poczuciu winy.

• Zaawansowaną fazą współuzależnienia jest lekomania, próby samobójcze, nerwica i przemoc wobec męża.

"Integracyjna terapia uzależnień"-J. Melibruda, Z. Sobolewska

W rodzinie z problemem alkoholowym wymienia się pięć typów modelowych postaw obronnych dzieci.

• Bohater rodziny- najczęściej najstarsze dziecko w rodzinie. Poświęca się dla niej. Często przejmuje obowiązki osób dorosłych. Rezygnuje z własnych potrzeb i celów życiowych, by dbać o innych dla zachowania spokoju w domu. Jest nadodpowiedzialne, ma małą świadomość własnych potrzeb i nie potrafi dbać o siebie. Jako dorosły z dużym prawdopodobieństwem będzie perfekcjonistą, który nie umie wypoczywać, być zadowolony z tego co osiągnął.

•  Wspomagacz- przyjmuję wobec uzależnionego rodzica postawę podobną do tej, którą przyjęła osoba współuzależniona. Chroni go przed konsekwencjami picia, usprawiedliwia. Szuka sposobów na ograniczenie picia. Przyprowadza pijącego do domu, przynosi alkohol, aby zatrzymać go w domu, wylewa alkohol. Gdy dorośnie, może wybrać ( zupełnie nieświadomie) na partnera życiowego osobą mającą problem z alkoholem.

• Kozioł ofiarny- obarczany jest często za problemy w rodzinie :” to przez Ciebie ojciec pije , a matka ma nerwicę” Swoim negatywnym zachowaniem próbuję zwrócić na siebie uwagę rodziców i tym samym odwrócić ją od problemu picia. Ma problemy z nauką, często wagaruje. Ponieważ nie znajduje aprobaty w domu- szuka jej w grupach rówieśniczych skłonnych do zachowań ryzykownych. Wcześnie sięga po alkohol, może mieć problemy z prawem.

• Maskotka- często najmłodsze dziecko w rodzinie: przymilne, rozładowujące napięcia rodzinne. Dziecko to jest wykorzystywane przez rodzinę do uspokajania pijącego rodzica. Rola maskotki uczy jak robić dobrą minę do złej gry. Gdy dorośnie może stać się człowiekiem nieświadomym własnych uczuć, zaśmiewającym trudne sytuacje, odciętym od swoich emocji. Może ponosić porażki w bliższych związkach uczuciowych.

• Niewidzialny- to człowiek, który ucieka w świat własnych fantazji, w świat lektur, marzeń. Nie sprawia problemów wychowawczych. W sytuacjach rosnącego napięcia próbuje zniknąć ( izolować lub zaprzeczyć rzeczywistości). Dziecko może mieć problemy w kontaktach z rówieśnikami. W sytuacjach trudnych będzie uruchomiało odruch ucieczki, może szukać ratunku w alkoholu. Gdy dorośnie będzie miało problem z budowaniem bliskich związków.

Życie w chronicznym napięciu może upośledzać funkcjonowanie systemu immunologicznego i powodować choroby somatyczne. Dzieci osób uzależnionych w porównaniu z rówieśnikami mają więcej problemów z powodu odporności biologicznej. Częściej cierpią z powodu bólu głowy, bezsenności, osłabienia, nerwobólów czy problemów związanych z odżywianiem ( bulimia lub anoreksja). W grupie tej dość często występuje używanie alkoholu, narkotyków i innych środków zmieniających świadomość.

Dziecko potrzebuje zainteresowania jego potrzebami, uczuciami i kłopotami. Potrzebuje bezwzględnego oparcia, poczucia stałości i bezpieczeństwa przynajmniej ze strony jednego z rodziców. Psychiczne opuszczenie, brak wsparcia i przewlekłe cierpienia mogą negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie w życiu dorosłym.

Rodzina potrzebuje pomocy, nie tylko , kiedy bliska osoba pije, ale również kiedy ona trzeźwieje. Pomoc terapeutyczna dla rodzin osób uzależnionych w tym okresie ma na celu poprawę wzajemnych relacji i dążenie do stanu, kiedy wszyscy będą mogli się poczuć szczęśliwie i bezpiecznie.

Osoby współuzależnione mogą zwrócić się po pomoc do placówek terapii uzależnień, gdzie mają prawo korzystać z bezpłatnej pomocy psychoterapeutycznej i medycznej. ( lista placówek lecznictwa odwykowego w Polsce znajduje się na stronie www.parpa.pl.)Podstawowym celem psychoterapii współuzależnienia jest przekierowanie uwagi i aktywności życiowej osób współuzależnionych z picia partnera na zaspakajanie własnych potrzeb życiowych i potrzeb dzieci.

Poza profesjonalną terapią współuzależnienia pomocne dla osób mających pijących bliskich mogą być spotkania Wspólnoty Al.-Anon, której celem jest wspieranie się osób współuzależnionych i w zmianie swojego funkcjonowania na bardziej satysfakcjonujące. Spis mitingów Wspólnoty Al-Anon znajduje się na stronie www.al-anon.org.pl

Opracowanie

PARPA

O mnie >>

Dyplomy i ukończone kursy >>

Doświadczenie >>

Zakres usług >>