Czym jest depresja, a czym obniżony nastrój?
Depresja jest całym spektrum dolegliwości psychicznych i psychicznych. Najpierw pojawia się bezsenność lub brak apetytu. Cechą charakterystyczną jest jej fazowość- początek i koniec. Okresowość i przemijanie. Niemożność przeżywania uczuć jest jednym z podstawowych objawów depresji. Depresja często nazywana jest potocznie „ znieczuleniem bolesnym”. Pozytywne uczucia zastąpione są przygnębieniem, beznadziejnością oraz rozpaczą. Osoba z depresją mówi często o obojętności wobec spraw życiowych i najbliższych. Może temu towarzyszyć poczucie winy i nadmierna płaczliwość.
Depresja jest stanem , gdzie na jednym biegunie mieści się rozpacz, a na drugim pozorne zobojętnienie i zanik wszelkich emocji.
Swoje samopoczucie osoba zaczyna traktować jako stałą zmianę swojego charakteru co jeszcze bardziej zaostrza poczucie beznadziejności, pojawiają się myśli samobójcze.
Obniżony nastrój natomiast nie jest tylko uczuciem smutku. Może to być :brak umiejętności cieszenia się, martwienie się wszystkim, uczucie przygnębienia, spostrzeganie świata w czarnych kolorach, obojętność, poczucie wewnętrznego wypalenia, pustki , braku uczuć.
Z obniżonego nastroju mogą również pojawiać się myśli depresyjne. Mogą one być różnej treści i dotyczyć własnej osoby: niskiej samooceny, popełnionych zaniedbań, przewinień, nieuchronnej kary, przekonania o nieuleczalnej chorobie.
GDY SMUTEK PRZEDŁUŻA SIĘ (np.: poza umowne 3 miesiące w reakcji żałoby) i powoduje istotne trudności w codziennym funkcjonowaniu, trudności w pełnieniu dotychczasowych aktywności zawodowych ,ról społecznych )mówimy o
ZABURZENIU DEPRESYJNYM.
Czym różni się depresja od „reakcji żałoby”?
• W przebiegu normalnej reakcji na stratę bliskiej osoby , reakcji żałoby, może rozwinąć się pełny zespół depresyjny. Jednakże przedłużanie się objawów depresyjnych, które trwają ponad pół roku, oraz wyraźne cechy poczucia bezwartościowości, wyraźne spowolnienie ruchowe, a wreszcie przedłużające się złe funkcjonowanie ogólne, może świadczyć o tym, że jest to raczej początek epizodu depresji, w którym sytuacja straty była tylko czynnikiem „spustowym” (wyzwalającym) dla „dużej depresji”.
Dynamika zaburzeń depresyjnych:
W przypadku zaburzeń depresyjnych mamy do czynienia ze stałością ale też z masywnością objawów. Osoba w tej fazie przeżywa koszmary senne, opamiętuje traumy. Ma poczucie zniszczenia przez świat . Cechuje ją poczucie bezsilności, często złość miesza się z lękiem
( pod działaniem nie wyrażonej złości, osoba ta traci siły). Występują często próby samobójcze bez kontroli, pod wpływem impulsu. Rozpacz i smutek to następne dwie cechy, które charakteryzują osobę z depresją. Rozpacz jest odpowiedzią na to co przynosi życie. W depresji często dominuje stan nie bytu , braku kontaktu ze światem.
• W czasie choroby najbardziej dostrzegalne są zmiany samopoczucia w ciągu dnia. W depresji najgorsze samopoczucie pojawia się w godzinach wczesnoporannych i rano, natomiast wieczorem objawy depresji ulegają zmniejszeniu. Przejawia się to poczuciem ulgi, większa chęć do rozmów.
• W głębokiej depresji nie występują okołodobowe wahania samopoczucia, dolegliwości występują od rana do wieczora .
• Typowy dla danej osoby rytm dnia tj: pora posiłków, kontaktów towarzyskich, wydolności umysłowej i snu ulega zaburzeniu.
• Występujące objawy zaburzeń snu mogą objawiać się :
- Wczesnym budzeniem,
- Płytkim snem,
- Bezsennością,
- Nadmierną sennością w ciągu dnia.
Do grupy pacjentów z wysokim ryzykiem depresji należą osoby:
• z przewlekłym bólem
• z przewlekłymi chorobami somatycznymi
• ze niespecyficznymi, trudnymi do wyjaśnienia dolegliwościami somatycznymi
• Często odwiedzający lekarzy
• Kobiety w okresie poporodowym
• Doświadczający znacznego urazu psychicznego
Depresja nie leczona zmienia się w stan pozornej równowagi. ( dystymia) W dystymii łagodniejszej formie depresji najlepiej działają leki i psychoterapia.