Jadłowstręt psychiczny (anoreksja z grec. anorexia nervosa – an – brak, pozbawienie, orexis – apetyt) – jest to zaburzenie odżywiania. Po raz pierwszy opisał tą chorobę Richard Morton w XVII wieku. Osoba mająca problemy z przyjmowaniem pokarmu, wbrew pozorom dużo myśli o jedzeniu, często przygotowuje dania dla bliskich.
Jej wygląd jest również charakterystyczny: zazwyczaj osoba cierpiąca na zaburzenia odżywiania jest cieplej ubrana, ma siną i szorstką skórę. Często ma problemy ze spadkiem ciśnienia tętniczego. Pojawiają się obrzęki ( szczególnie narażone są dolne partie ciała).Zaczynają się pojawiać dolegliwości ze strony układu krążenia- duszność, kołatanie serca. Cechą charakterystyczną jest obniżony nastrój i zaburzenia miesiączkowania.
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi co do etiologii choroby. Dziedziczy się nią z pokolenia na pokolenie. Objawami klinicznymi są:
• Zmniejszenie masy ciała- ok.15 BMI norma 18>BMI,
• Samodzielne wybieranie diet,
• Spalanie dodatkowo kalorii n p.: leki moczopędne, przeczyszczające;
• Tłumienie łaknienia,
• Intensywne ćwiczenia fizyczne= rytuały,
• Zaburzony obraz własnego ciała,
• Zaburzenia miesiączkowania lub utrata potencji u mężczyzn.
Rodzina w świetle badań.
Rodzina osób, które chorują na anoreksję, dobrze funkcjonuje wewnętrznie. Jedynym problemem jest nieumiejętność w nawiązaniu prawidłowej komunikacji, a zwłaszcza brak porozumienia w konfliktach. Mamy pacjentek są nadmiernie zaangażowane w życie swoich córek. Tworzy się między nimi nadmierna zażyłość, przy braku ciepłego towarzyszenia. Odpytywanie i rozliczanie z obowiązków swoich córek, przy małym wsparciu emocjonalnym są częstą praktyką. Klientki nie oddzielają swoich potrzeb, od oczekiwań ważnych osób z rodziny. Często nie potrafią wybrać swojego ryzyka. Realizowanie oczekiwań rodzinnych manifestuje się w odpowiedziach : „ przecież ja chciałam iść na te studia”. Przede wszystkim
klientki stawiają na realizację oczekiwań matek. W rodzinach , w których występuje anoreksja wcześniej występowały przypadki zaburzeń odżywiania.
Osoby cierpiące na jadłowstręt mają kłopoty z autonomicznym funkcjonowaniem, choć na co dzień pokazują, że są społecznie dojrzałe . Jest to tylko fasada. Tak naprawdę prezentują silny lęk przed funkcjonowaniem społecznym. Są to perfekcjoniści, dążący do realizacji celów, nie potrafiący dokonywać wyborów przez dedukcję .
Terapia osób z anoreksją jest procesem długotrwałym. Jedną z form leczenia anoreksji jest program powolnego przebierania na wadze.